جستجوی مفهوم توده- فضا در معماری گوی مسجد تبریز

thesis
abstract

معماری به عنوان موضوعی میان علم، هنر و فن، جزء کاربردی ترین هنرها شناخته می شود و انسان ها از بدو تولد تا زمان مرگ در ارتباط نزدیک با آن زندگی می کنند. معماری حاصل تلاش انسان برای ساخت نمادی از فعالیت های بشری است که به صورت نسبت های مختلفی از توده – فضا ظاهر می شود به طوری که صورت معماری نسبت های میان آن دو را نظم می بخشد. از طرفی ویژگی های حاصل از چنین نسبت هایی در معماری از عوامل موجود در بستر شکل گیری اثر که آن را «روح زمانه» می توان نام نهاد، متأثر است. رساله حاضر با بررسی عوامل موثر در وحدت دو مفهوم، رابطه میان روح زمانه با عوامل موجود در بستر یا انسان – محیط را تعریف کرده و تحول معنایی آن را در حوزه معماری بررسی می کند. معماری های مختلفی مانند معماری گوی مسجد، با تأثیرات و ویژگی های ظاهری متفاوت، همواره نشانی از تفاوت در محتوای نهفته در آن معماری ها دارد و انسان برای بیان چنین تفاوتی جز به زبان ماده نمی تواند سخن بگوید؛ و این به معنی وابستگی میان محتوا و فرم معماری است. اندیشه، کارکرد، معنا و حتی وجود انسان، جز از راه توده – فضا در هنرها، قابل فهم، توجه و حفظ و توسعه نمی باشد. در این میان بنای گوی مسجد با توجه به عملکرد خاصش که ظاهری خاص خود نیز دارد اهمیت می یابد و پژوهش حاضر تلاش می کند تا براساس اصطلاح «توده-فضا» رابطه درستی میان موضوعات مادی با فرامادی را در این بنا بشناسد. از این رو فرضیه این پژوهش با این جمله که «توده – فضا، محصول نهایی معماری است» به طرح سوالاتی می پردازد که پاسخ به آن ها، به اثبات فرضیه کمک می کند. اول اینکه 1«. آیا توده – فضای معماری می تواند حامل همه ویژگی های معماری باشد؟» و سپس به سوال « 2. توده – فضای معماری طی چه فرایندی از زمینه اثر تأثیر می پذیرد؟» پاسخ داده می شود تا اطلاعات به دست آمده، سوال « 3. نسبت های میان توده – فضای معماری چگونه بر ویژگی های معماری اثر می گذارد؟» را پاسخ دهد و دست آخر به سوال « تبلور مفهوم توده_فضا در معماری گوی مسجد چگونه است؟» پاسخ داده می شود. روش این پژوهش از نظر روش، تحلیل محتوایی است و اطلاعات تاریخی، فلسفی و هنری مربوطه، تجزیه و تحلیل کیفی شده است و در فصل آخر، بازدید از بنای گوی مسجد و مطالعات میدانی اثر معماری، ذهنیت ها را عینیت می بخشد. در نتیجه، توده، به «امور مادی با ویژگی های کمی»؛ فضا، «امور فرامادی با ویژگی های کیفی»؛ و در نهایت توده – فضا، «پیوند میان کم و کیف معماری تعریف می شوند»، همچنین اصطلاح توده – فضا ضرورت بررسی چگونگی شکل گیری آن و فرایند تأثیرپذیری یا تأثیرگریزی از عوامل بستر را به روشنی بیان می کند.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

نقش مفهوم توده - فضا در تبیین مکان معماری

شناخت ویژگی‌های معماری منوط به بررسی مؤلفه‌های کالبدی - که به طورکلی «توده» نام دارد - و درک ویژگی‌هایی با حضور «عدم توده» - که فضا نام دارد -محقق می‌شود. معماری از موجودیت توده و فضا مستقل نبوده و کیفیت‌های مختلف فضای معماری از نسبت‌های مختلف توده و فضا شکل می‌گیرد که نظام توده - فضا نامیده می‌شود. در واقع نظام توده - فضای معماری با ایجاد ساختارهای کالبدی - ادراکی و کالبدی - عملکردی، فضای معما...

full text

نقش مفهوم توده - فضا در تبیین مکان معماری

شناخت ویژگی های معماری منوط به بررسی مؤلفه های کالبدی - که به طورکلی «توده» نام دارد - و درک ویژگی هایی با حضور «عدم توده» - که فضا نام دارد -محقق می شود. معماری از موجودیت توده و فضا مستقل نبوده و کیفیت های مختلف فضای معماری از نسبت های مختلف توده و فضا شکل می گیرد که نظام توده - فضا نامیده می شود. در واقع نظام توده - فضای معماری با ایجاد ساختارهای کالبدی - ادراکی و کالبدی - عملکردی، فضای معما...

full text

ریخت‌شناسی معماری مسجد کبود تبریز

  The present paper intends to answer the ambiguities which are proposed about the form originality of Tabriz Blue Mosque. The reasons for uncertainties about the form originality and the architectural method of this building are related to its planning method and special volumetric composition that have led it to be distinguished from other architectural types of mosques in Iran, in a way that...

full text

مطالعه تطبیقی مفهوم فضا در معماری بومی و معماری مدرن

در این مقاله که به بررسی و تحلیل مفهوم فضا در معماری بومی و مدرن پرداخته شده است، ابتدا مفهوم فضا به صورت کلی و فارغ از جهت‌گیری سبکی و گرایشی به اختصار تبیین گردیده است. پس از آن به ارائه‌ی تعاریفی از هر کدام از انواع معماری‌های مذکور با استناد به گفته‌ی محققان و اندیشمندان حوزه‌های هنر و معماری پرداخته شده است. سپس با هدف تبیین تفاوت مفهوم فضایی که تخصص‌گرایان معماری در دوران مدرن، در نظر دا...

full text

مطالعه تطبیقی مفهوم فضا در معماری بومی و معماری مدرن

در این مقاله که به بررسی و تحلیل مفهوم فضا در معماری بومی و مدرن پرداخته شده است، ابتدا مفهوم فضا به صورت کلی و فارغ از جهت گیری سبکی و گرایشی به اختصار تبیین گردیده است. پس از آن به ارائه ی تعاریفی از هر کدام از انواع معماری های مذکور با استناد به گفته ی محققان و اندیشمندان حوزه های هنر و معماری پرداخته شده است. سپس با هدف تبیین تفاوت مفهوم فضایی که تخصص گرایان معماری در دوران مدرن، در نظر داش...

full text

ریخت شناسی معماری مسجد کبود تبریز

مسجد کبود تبریز یکی از نفایس معماری ایرانی است که با وجود اهمیت بی بدیل این بنا در منظومۀ میراث معماری ایرانی، ابهاماتی دربارۀ آن وجود دارد. مقالۀ حاضر به بررسی یکی از این ابهامات می پردازد که دربارۀ ویژگی های سبکی این مسجد است،. دلیل تردیدها دربارۀ شیوۀ معماری این بنا، مربوط به هندسۀ پلان و ترکیب حجمی خاص آن است که باعث شده این بنا از دیگر نمونه های معماری مسجد در ایران متمایز باشد. شیوۀ معمار...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده معماری و شهرسازی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023